DEZERCJA, jako jedno z przestępstw ujętych w części wojskowej KK
Rozważania na temat przestępstwa w postaci kwalifikowanej w części wojskowej Kodeksu Karnego – dezercji, warto rozpocząć od analizy przedmiotu ochrony, który zostaje ostatecznie naruszony, a mianowicie – obowiązek służby wojskowej. Zgodnie z art. 85 Konstytucji RP podlegają mu wszyscy obywatele polscy zdolni do jego wykonywania ze względu na wiek i stan zdrowia. Polega on m.in. na odbywaniu ćwiczeń wojskowych, pełnieniu służby przygotowawczej bądź też pełnienia służby okresowej.
Zlekceważenie obowiązku służby wojskowej, ma niezwykle istotny wpływ na obronność państwa. Dezercja stanowi jedno z poważniejszych przestępstw polegającego na samowolnym opuszczeniu jednostki wojskowej (miejsce, gdzie żołnierz wykonuje zadania służbowe albo przebywa z woli przełożonych) lub pozostawaniu poza nią, mając na celu uchylenie się od służby wojskowej. W myśl art. 339 § 1 Kodeksu Karnego, żołnierz dopuszczający się dezercji polega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Kto zatem może być sprawcą? – jedynie żołnierz, czyli jednostka pełniąca czynną służbę wojskową.
Przestępstwa dezercji może również dopuścić się określona grupa żołnierzy, jednakże takie działanie musi zostać podjęte przez co najmniej trzech żołnierzy, zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 6 czerwca 1970 r., sygn., Rw. 487/70. W takim przypadku kara pozbawienia wolności wynosi od 6 miesięcy do lat 8 (art. 339 § 2 kk).
Warto podkreślić, iż żołnierz może również odpowiadać za samo przygotowanie do przestępstwa, w takiej sytuacji podlega on karze aresztu wojskowego albo pozbawienia wolności do lat 2. Co więcej, jest przewidziana również dla niego wyższa kara pozbawienia wolności, tj. od roku do 10 lat, kiedy to w czasie dezercji ucieka za granicę bądź też uchyla się od powrotu do kraju.