Ustawa z dnia 11 marca 2022 roku o obronie Ojczyzny (tekst jednolity: Dz. U. 2023 poz. 641), w celu rozbudowy potencjału ludzkiego polskich sił zbrojnych wprowadziła kilka instytucji mających w założeniu, stanowić zachętę dla osób cywilnych, posiadających kwalifikacje lub deklarujących chęć zdobycia kwalifikacji, przydatnych w trakcie odbywania służby wojskowej, do wstępowania w szeregi armii. Jedną z tych instytucji jest stypendium dla kandydatów na żołnierzy.
Na wniosek osoby zainteresowanej składany do Szefa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji, najpóźniej do dnia 31 sierpnia danego roku za pośrednictwem dowolnego wojskowego centrum rekrutacji, Minister Obrony Narodowej może przyznać stypendium na naukę w uczelni wyższej, jeżeli przyczyni się do zdobycia kwalifikacji przydatnych w pełnieniu służby zawodowej. Aby otrzymać stypendium, konieczne jest podpisanie umowy oraz spełnienie kilku przesłanek:
- ukończenia szkolenia podstawowego w ramach dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej przed rozpoczęciem drugiego roku nauki, po którym zostanie przeniesiona do pasywnej rezerwy;
- nieodpłatnego uczestniczenia w ćwiczeniach wojskowych żołnierzy pasywnej rezerwy, w wymiarze przewidzianym w umowie;
- uczestniczenia w zajęciach w Szkole Legii Akademickiej;
- ukończenia kursu oficerskiego i zdania egzaminu na oficera;
- złożenia wniosku o przyjęcie do zawodowej służby wojskowej i pozostawanie w tej służbie przez okres określony w umowie nie krótszy niż 5 lat
Kolejne obowiązki spoczywające na osobie pobierającej stypendium określone są w rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 lipca 2022 roku (Dz.U. 2022 poz. 1447), stanowiącego akt wykonawczy do przepisów ustawy. Są to:
- obowiązek niezwłocznego dostarczenie Szefowi Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji zaświadczenia potwierdzające zaliczenie kolejnych semestrów studiów.
- obowiązek poinformowania Szefa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji o wszystkich okolicznościach mających wpływ na przyznanie i wypłatę stypendium, w szczególności dotyczących utraty statusu studenta uczelni lub niespełniania wymogów formalnych do powołania do zawodowej służby wojskowej.
- obowiązek okazania na żądanie Szefa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji dokumentów potwierdzających odbywanie studiów na kierunku i w uczelni określonych w umowie.
Niespełnienie tych przesłanek skutkuje obowiązkiem zwrotu stypendium.
Zgodnie z treścią rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 lipca 2022, stypendium jest przyznawane na okres studiów, oraz wypłacane w formie bezgotówkowej z dołu do dziesiątego dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który stypendium to przysługuje.
Warto także wspomnieć o sytuacji gdy wypłata stypendium zostanie wstrzymana:
- na okres urlopów od zajęć lub innych przerw udzielonych zgodnie z regulaminem studiów;
- w przypadku odbywania części studiów poza granicami państwa w ramach programów umożliwiających uczestnictwo w wymianach międzynarodowych ( w tym programu ERASMUS+
Liczba kierunków, możliwych do zrealizowania na wszystkich uczelniach wyższych stanowi załącznik do powyższego rozporządzenia.