Prawa i obowiązki służbowe
ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. poz. 655 ze zm. Dz. U. z 2022 r. poz. 974.)
Obowiązki służbowe żołnierzy zawodowych
- Tajemnica zawodowa
Żołnierze są obowiązani zachować w tajemnicy wszystkie informacje niejawne oraz inne informacje chronione, z którymi zapoznali się podczas pełnienia służby wojskowej lub w związku z nim, w tym również informacje stanowiące tajemnicę innego państwa lub organizacji międzynarodowych chronioną na zasadzie wzajemności na podstawie zawartych umów międzynarodowych. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa również po zakończeniu pełnienia służby. - Umundurowanie
Żołnierze, z wyjątkiem żołnierzy Oborny Terytorialnej pełniących terytorialną służbę wojskową dyspozycyjnie, są obowiązani w czasie wykonywania zadań służbowych nosić umundurowanie oraz odznaki i oznaki wojskowe. Badanie na zawartość w organizmie alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych Żołnierze podlegają również obowiązkowi poddania się badaniu na zawartość w organizmie alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych.
Uprawnienia żołnierzy zawodowych
- Płatny urlop szkoleniowy
Żołnierzowi zawodowemu pobierającemu naukę właściwy organ udziela płatnego urlopu szkoleniowego na pobieranie nauki, odbywanie studiów wyższych lub studiów podyplomowych lub kształcenie w szkole doktorskiej, a także na odbycie specjalizacji medycznej, farmaceutycznej, diagnosty laboratoryjnego oraz w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia, a także aplikacji radcowskiej lub legislacyjnej. - Czas pracy
Wymiar czasu służby żołnierzy zawodowych jest określony ich zadaniami służbowymi. Zadania służbowe żołnierzy zawodowych powinny być ustalane przez przełożonych w sposób pozwalający na ich wykonywanie w ramach 40 godzin służby w tygodniu.
Wykonywanie zadań służbowych nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w tygodniu, w czteromiesięcznym okresie rozliczeniowym. W zamian za czas służby przekraczający 40 godzin służby w tygodniu żołnierzowi zawodowemu przysługuje czas wolny od służby w takim samym wymiarze.
Żołnierzowi zawodowemu przysługuje prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku w każdej dobie oraz 24 godzin nieprzerwanego odpoczynku w okresie 7-dniowym. - Zwolnienie lekarskie
Zwolnienie lekarskie obejmuje okres, w którym żołnierz zawodowy jest zwolniony od zajęć służbowych z powodu:
choroby lub pobytu w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne;
oddawania krwi lub jej składników w jednostkach organizacyjnych publicznej służby krwi lub z powodu okresowego badania lekarskiego dawców krwi;
niemożności wykonywania zajęć służbowych z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa;
konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem własnym lub małżonka żołnierza zawodowego, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem przyjętym na wychowanie i utrzymanie do ukończenia przez nie 14. roku życia;
konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny; za członków rodziny uważa się małżonka, rodziców, rodzica dziecka żołnierza zawodowego, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat, jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z żołnierzem zawodowym w okresie sprawowania nad nimi opieki;
konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem własnym lub małżonka żołnierza zawodowego, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem przyjętym na wychowanie i utrzymanie do ukończenia przez nie 8. roku życia w przypadku:
nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, porodu lub choroby małżonka żołnierza zawodowego lub rodzica dziecka żołnierza zawodowego, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki nad dzieckiem,
pobytu małżonka żołnierza zawodowego lub rodzica dziecka żołnierza zawodowego, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne. - Urlop wypoczynkowy, macierzyński, ojcowski, rodzicielski, wychowawczy
Żołnierze zawodowi otrzymują corocznie urlop wypoczynkowy w wymiarze 26 dni roboczych.
Żołnierzowi zawodowemu przysługuje urlop macierzyński, urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlop ojcowski oraz urlop rodzicielski na zasadach i w wymiarze określonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 oraz z 2021 r. poz. 1162).
Żołnierzowi zawodowemu - kobiecie będącej w ciąży lub karmiącej dziecko piersią:
nie powierza się obowiązków w wymiarze przekraczającym 40 godzin służby w tygodniu i w porze nocnej;
nie deleguje się poza miejsce pełnienia służby - bez zgody żołnierza zawodowego - kobiety;
nie powierza się wykonywania zadań służbowych uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia.
Żołnierz zawodowy ma prawo do urlopu wychowawczego na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. - Bezpłatne badania profilaktyczne, świadczenia zdrowotne i bezpłatne zaopatrzenie w produkty lecznice
- Bezpłatne dodatkowe świadczenia stomatologiczne oraz materiały stomatologiczne
Żołnierzom zawodowym przysługują bezpłatne dodatkowe świadczenia stomatologiczne oraz materiały stomatologiczne:
w razie wypadku pozostającego w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej albo choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej oraz na określonych stanowiskach służbowych;
w okresie przygotowania do pełnienia służby poza granicami państwa;
przez okres 6 miesięcy po powrocie do kraju po zakończeniu służby poza granicami państwa. - Bezpłatne szczepienia ochronne
- Dodatek za rozłąkę i zwrot kosztów przejazdów
Przysługuje żołnierzowi pozostającemu w związku małżeńskim lub posiadającemu dziecko pozostające na jego utrzymaniu i wspólny adres zamieszkania albo zameldowania na pobyt stały z tym dzieckiem. - Świadczenia socjalno-bytowe
Są to m.in. dofinansowanie zorganizowanego wypoczynku dzieci żołnierzy zawodowych w formie kolonii, obozów i zimowisk, w tym również wypoczynku połączonego z leczeniem albo pobytem na leczeniu sanatoryjnym; dopłata do turnusów rehabilitacyjnych dzieci żołnierza zawodowego pozostających na jego utrzymaniu; pełne pokrycia kosztów wypoczynku dzieci żołnierza zawodowego; dopłata do wypoczynku. - Prawo do zakwaterowania
Stan prawny na 11.08.2022